روز جهانی سکته مغزی گرامی باد .

8 آبان 1403
سکته مغزی عارضه‌ای بسیار ناتوان کننده و مرگبار است که در اثر اختلال خون‌رسانی به قسمتی از بافت مغز اتفاق می‌افتد. علت اصلی سکته مغزی انسداد رگ در مغز به وسیله یک لخته خون و یا پارگی یکی از عروق تغذیه‌کننده آن قسمت از بافت مغز است. بیماری سکته مغزی معمولا حاد بوده و باعث آسیب دیدن یا کشته شدن سلول‌‌های مغز می‌شود. بنابراین، تغییرات صورت گرفته باعث ایجاد دگرگونی‌‌هایی در عملکرد عادی فرد می‌شود. برای مثال، ممکن است فرد دیگر نتواند حرف بزند یا دست یا پای خود را حرکت دهد. سکته مغزی شبیه به حمله قلبی است، تنها تفاوت آن این است که در مغز اتفاق می‌افتد. سکته مغزی همانند حمله قلبی یک فوریت پزشکی محسوب می‌شود، که در این شرایط باید فورا و بدون تعلل با مرکز فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید. اگر فردی مشکوک به سکته مغزی باشد، باید سریعا اقدام کرد، چرا که سرعت درمان، تأثیر قابل توجهی در نتیجه درمان سکته مغزی دارد. عوارض سکته مغزی می‌تواند بر تمام جنبه‌های زندگی فرد تأثیر بگذارد. دامنه عوارض سکته مغزی می‌تواند از عوارض خفیف و گذرا مثل تاری دید تا عوارض فلج‌کننده کامل و یا حتی مرگ را شامل شود. طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، در سال ۲۰۲۰، سکته مغزی سومین عامل مرگ و میر در جهان بوده است. این بیماری پس از بیماری‌های قلبی عروقی و سرطان، سومین علت مرگ و میر در جهان به شمار می‌رود. اگر علائم سکته مغزی به سرعت و در کمتر از ۲۴ ساعت ناپدید شدند ممکن است به این معنی باشد که شما یک حمله ایسکمیک گذرا (TIA) داشته‌اید. این علائم نیز باید به عنوان یک شرایط اورژانسی در نظر گرفته شود و برای کاهش احتمال سکته مغزی دیگر درمان شوند. علت سکته مغزی چیست؟ علل سکته مغزی شامل مجموعه‌ای از شرایط است که بر قلب و عروق خونی تاثیر می‌گذارد. اشخاص مسن‌تر (و سالمندان) بیش از دیگران در معرض سکته مغزی قرار دارند، اگرچه هر فردی در هر سنی، حتی کودکان، نیز می‌توانند قربانی این عارضه مهلک باشند. برای کمک به جلوگیری از سکته مغزی، لازم است در مورد دلایل و وامل خطری که می تواند احتمال ابتلا به سکته مغزی را افزایش دهند، اطلاعات کافی کسب کرد. مهمترین عوامل خطر که باعث بروز سکته مغزی می‌شود، شامل موارد زیر است: • فشار خون بالا • مصرف دخانیات (سیگار و قلیان) • بیماری قلبی • دیابت • اضافه وزن • مصرف برخی داروها • افزایش سن ارتباط سکته مغزی و مصرف دخانیات سیگار کشیدن احتمال سکته مغزی را افزایش می‌دهد. نیکوتین فشار خون را بالا می‌برد. دود سیگار باعث تجمع چربی در شریان اصلی گردن می‌شود. همچنین، خون را غلیظ می‌کند و احتمال لخته شدن آن را افزایش می‌دهد. حتی قرارگیری در معرض دود سیگار (دود دست دوم سیگار) هم می‌تواند روی شما تاثیر منفی بگذارد. افراد سیگاری ۲ برابر سایر افراد دچار سکته می‌شوند، ولی ۲ تا ۵ سال پس از ترک سیگار شیوع سکته در هر دو گروه به یک میزان خواهد بود. تعدادی ازمهمترین عوارض سکته مغزی عبارتند از: • ناتوانی جسمی • اختلالات شناختی • افسردگی • اضطراب • اختلالات خواب • مشکلات ادراری • مشکلات جنسی مشکل در صحبت کردن و درک آنچه دیگران می‌گویند فردی که دچار سکته مغزی می‌شود، نمی‌تواند به خوبی صحبت کند، حرف‌هایش بسیار نامفهوم هستند، یا وقتی حرف می‌زند کلمات مشکلی ندارند اما مطالبی که می‌گوید بی‌معنی هستند. این افراد، همچنین، نمی‌توانند چیزی که دیگران بیان می‌کنند را به درستی درک کنند. بی حسی، ضعف یا فلج در صورت، بازو یا پا این وضعیت اغلب فقط یک طرف بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد و شدت آن از ضعف بسیار خفیف تا فلج شدن کامل را شامل می‌شود. همچنین ممکن است فرد در یک طرف بدن یا قسمتی از آن احساس سوزن سوزن شدن یا خواب‌رفتگی داشته باشد. در مورد صورت، ممکن است صورت شل شده یا کج به نظر بیاید. از آنجا که بیمار قادر به کنترل حرکت لب‌ها و زبانش نیست، حرف زدنش نامفهوم می‌شود. مشکلات بینایی در یک یا هر دو چشم ممکن است فرد ناگهان در یک یا هر دو چشم دچار تاری یا سیاهی دید شود. همچنین ممکن است فرد دچار دوبینی شود. سردرد ناگهانی سردرد ناگهانی و شدید ممکن است از علائم سکته مغزی باشد. استفراغ، سرگیجه و تغییر در هوشیاری ممکن است همراه با سردرد رخ دهد. مشکل در راه رفتن فردی که دچار سکته مغزی می‌شود ممکن است تلوتلو بخورد یا تعادل یا هماهنگی خود را از دست بدهد. از این رو، حرکات بیمار ناهماهنگ به نظر می‌رسد و برای راه رفتن یا بلند کردن اجسام مشکل خواهند داشت عوارض بعد از سکته مغزی چیست؟ سکته مغزی معمولا باعث همی‌پلژی یا فلج یک نیمه بدن در سمت مخالف آسیب می‌شود و ممکن است بیمار دچار عوارض دیگری مانند اختلال در بلع، مشکلات حسی، مشکلات روانی و عاطفی و اختلالات درکی نیز بشود. برخی از بیماران پس از سپری شدن مدتی طولانی، استقلال پیشین خود را بازمی‌یابند، حال آن که متاسفانه بسیاری هرگز به طور کامل بهبود نمی‌یابند و به ناچار تغییراتی را در شیوه و سبک زندگی خود ایجاد می‌کنند و یا تا حدی به اطرافیان وابسته می‌شوند. چنانچه برای مشکل بی‌حرکتی بیمار اقدامات درمانی موثر انجام نشود، مشکلات ثانویه‌ای مانند زخم های فشاری، عفونت ریه ویبوست به وجود خواهد آمد. انواع راه‌ها و روش‌های درمان سکته مغزی روش‌های درمان به نوع سکته و این که برای مثال کدام بخش از مغز صدمه دیده است و دلیل سکته مغزی چه بوده است، بستگی دارد. برخی از راههای درمان سکته مغزی شامل موارد زیر است: 1. تمرینات ورزشی 2. دارو درمانی 3. عمل جراحی 4. تحریک مغناطیسی مغز (rTMS) 5. فیزیوتراپی